Geschiedenis

De eerste gegevens omtrent de Valkparkiet( Nymphicus hollandicus) dateren van omstreeks 1792, toen hij werd beschreven voor wetenschappelijke doeleinden. Waarschijnlijk werd de eerste Valkparkiet in Europa ingevoerd tussen 1830 en 1840, ongeveer tegelijk met de Grasparkiet. Lange tijd bleef hij echter in de schaduw van dat andere populaire lid van de Australische papegaaienfamilie. Pas omstreeks 1960 verschenen de eerste mutaties  en eerst recent heeft de Valkparkiet veel internationale aanhang gekregen. Er ontstonden talloze kleur variëteiten en nog steeds worden er nieuwe kleuren ontwikkeld.

De Valkparkiet is afkomstig uit Australie waar zij in groepen van ongeveer 20 vogels in het binnenland leven.'s Morgens als het nog redelijk koel is zoeken de vogels op de bodem hun voer en wassen ze zich met de dauw. Op het heetst van de dag houden zij zich schuil in de bomen om het koel te houden en in de avondschemering gaan zij weer op zoek naar voedsel. Ook kleine insekten worden dan als voer gezocht.
De Valkparkiet wordt gerekend te behoren tot de Kaketoe-familie en heette oorspronkelijk de Kaketoe-papegaai. De Engelse naam "Cockatiel" kan gegeven zijn door de Londense handelaar die het Nederlandse woord "Kakatielje" verkortte. De Valkparkiet en de Kaketoe hebben ook overeenkomstig broedgedrag. Net als de mannelijke kaketoe is ook het mannetje van de valkparkiet betrokken bij de broedzorg. Beide ouders broeden om de beurt op de eieren en ook het voeren wordt door beide gedaan.

Uiterlijk

De gemiddelde valkparkiet is ongeveer 32 cm lang. Dit is gemeten van de kop tot het puntje van de staart. De staart neemt hiervan zeker 15 cm voor zijn rekening. Het is een vrolijk ogende vogel vooral door zijn oranje wangvlekken en gele kuif. In de loop der jaren zijn er heel veel mutaties ontstaan en daardoor zie je niet bij aal kleuren de oranje wangvlek en de gele kuif terug. Ook wordt het daardoor moeilijker om de vogel te seksen. In principe is het zichtbaar als de vogel zijn eerste rui ingaat tussen 6 en 9 maanden leeftijd.
Ik zal een aantal kleuren beschrijven en daarbij onderscheid maken tussen de man en de pop als dit uiterlijk zichtbaar is. In ieder geval ziet elke jonge valkparkiet eruit als een pop.

De meeste bekende kleur is de wildkleur valkparkiet. Deze vogel is over het algemeen donkergrijs met een oranje wangvlek, een witte band op de vleugels en een gele kuif. De mannen hebben een felgele kop en kuif en daarvan is de wangvlek ook heel fel oranje. De poppen daarentegen hebben een beetje een vaal gele gekleurde kop en de wangvlek is vaag oranje.Aan de onderkant van hun vleugepennen en staartpennen zie je kleine gele dwarsstreepjes. Bij een man ontbreken deze.Als je een jonge wildkleur valk koopt dan ziet deze eruit zoals de pop.

Hier is duidelijk het verschil te zien tussen man ( links) en pop (rechts)

Hier een cinnamon geparelde pop.

Naast de wildkleur heb je ook de geparelde wildkleur valkparkiet.De jonge vogels hebben meestal heel veel kleine pareltjes op hun rug en vleugels. Verder is de kop vaak wat geler dan bij een wildkleur pop en is de wangvlek ook iets feller. Tijden sde rui raken de mannen hun parels kwijt en wordt hun kop nog feller geel en de wangvlek feloranje. Het kan best zijn dat een jonge man tot anderhalf nog iets aan vlekkenpatroon laat zien maar daarna is het toch echt verdwenen. In de kwekerswereld praten we dan vak over een geparelde man terwijl men geen parels meer ziet of zeggen we "een oorspronkelijk geparelde man".
Dan heb je de lutino valkparkiet. Mannen en poppen lijken erg veel op elkaar. Ze zijn grotendeels wit met op de gele kop een oranje wangvlek en een  gele kuif. Na een aantal jaren komt het voor dat de vogel " vergeeld" en dus geler gaat worden. De lutino's hebben rode ogen waardoor de kweker al snel na de geboorte kan zeggen dat het een lutino is. Het verschil man en pop zie je aan de vleugel en staartpennen. Een jonge vogel heeft daar kleine gele dwarsstreepjes op staan terwijl na de eerste rui deze bij de man verdwijnen.
Dan heb je ook de de cinnamon of kaneelkleurige valkparkiet.Het donkergrijze in het verenkleed is vervangen door een bruingrijstint , ook wel kaneelkleur genoemd. Verder is de geslachtsherkenning net zoals bij de wildkleur. Van deze mutatie heb je ook de geparelde cinnamon valkparkiet. Uiterlijke herkenning is hetzelfde als de wildkleur gepareld alleen kaneenkleurig.

Lutino.

Cinnamon geparelde pop.

Albino pop met rode ogen.

Ook al een zeer bekende mutatie is de witkop valkparkiet.Deze vogel mist alle kleur in zijn kop. Er is geen oranje wangvlek zichtbaar en ook de gele kop is weg. Wat overblijft is een geheel witte kop en witte kuif. De vrouwtjes zijn weer heel vaal van kleur en hebben aan de onderkant van de staart en de vleugels witgestreepte lijnen.
Deze mutatie is er ook in het cinnamon witkop, dan is de donkergrijze kleur weer lichter. Dat lichter zijn kan variëren in diepte.
 Ook de bonte valkparkiet is al een bekende in Nederland. Dit is eigenlijk al een van de oudste Valkparkietmutaties en werd voor het eerst gefokt in 1949. Helaas is het onmogelijk de grootte van de bonte tekening te voorspellen.. Sommige lijken zeer veel op de normale, andere zijn te herkennen aan wat grijze veertjes in een overigens lichtgeel verenkleed. De voorkeur gaat uit naar vogels waarvan een kwart van het gevederte donkergrijs is en de rest helder. Symmetrie van de tekening is ook gewenst, maar moeilijk te verwezenlijken.
 Ook zijn bonte valkparkieten moeilijk te seksen, omdat de bonte tekening de kleurverschillen verduistert. De mannen zijn echter doorgaans te onderscheiden door hun karakteristieke zang. Deze mutatie heb je ook weer in Cinnamon maar ook in witkop en gepareld en combinaties hiervan. Geparelde bonte jongen zijn meestal na de rui wel te seksen, vooral als de parels dan verdwijnen.
Als laatste dan nog de albino mutatie. Deze vogels missen alle kleur. Zij zijn geheel wit en hebben rode ogen. Ook hier is het moeilijk de vogels te seksen. Alleen het gedrag kan uitkomst bieden.
Er zijn nog veel meer mutaties dan diegene die ik nu benoemd heb maar deze zijn de meest voorkomende en de vogels die ik zelf ook in mijn voliere houd.
 

Cinnamon witkop man.

Wildkleur witkop man.

Bont wildkleur koppel. Links de pop met parels en rechts de man die zijn parels bijna kwijt is.

In huis kan de valkparkiet gerust 15 tot 20 jaar worden. Als men ermee kweekt is zijn leeftijd korter maar je kunt wel tot op late leeftijd doorkweken. Ik heb momenteel een koppel met drie jongen zitten waarvan de ouders al 10 jaar oud zijn.

Kweken

Vanaf 9 maanden zijn valkparkieten broedrijp maar eigenlijk nog te jong om mee te kweken. Meestal is het beter om te wachten tot ze een jaar geweest zijn. Valkparkieten zijn monogaam wat betekent dat ze in principe een partner voor het leven kiezen. Zelf kun je als kweker invloed hebben op de partnerkeuze maar als twee vogels eenmaal gekoppeld zijn is het moeilijk ze weer uit elkaar te halen. Je moet dan een van beide wegdoen om de andere over te halen een nieuwe partner te kiezen. Ook kan het best zijn dat een partnerkeuze door de kweker niet zo gezien wordt door de vogel en dan is het beter een andere partner te kiezen.

Als de vogels gekoppeld zijn kun je een broedblok in of aan de kooi hangen. Zelf werk ik in broedkooien van 1mx50cmx50cm en hang ik het broedblok met de afmetingen 25cmx25cmx25cm aan de buitenkant. Na de eerste paring volgt meestal binnen twee weken het eerste ei. Valkparkieten leggen om de dag een ei tot een broedsel van 3 tot 6 eieren. Na ongeveer 21 dagen ( ligt aan de broedzorg) komen de eieren ook om de dag uit.
 

Voeding

Tam maken.